نوک خنجری یا آووست با نام علمی Recurvirostra avosettaمتعلق به راسته آبچلیک سانان و خانواده نوک خنجریان می باشد. این پرنده 42 تا 45 سانتیمتر طول دارد. جنس نر و ماده آن شبیه یکدیگرند. به واسطه پروبال سیاه و سفید، سر و پس گردن سیاه و منقار باریک، دراز و بالا برگشته با هیچ پرنده دیگری اشتباه نمی شود. دارای پاهایی به رنگ آبی سربی می باشد که در پرواز از حد دم تجاوز می کند. روتنه و بالها سیاه و سفید و شاهپرهای اولیه سیاهرنگ است که در پرواز به صورت لکه ای سیاه رنگ در انتهای بالها مشخص می شود. در پرنده ماده روتنه اندکی به قهوهای تیره می زند. راه رفتنش زیباست و در آبهای کمعمق، در جستجوی غذا با حرکات جانبی سر درون آب را وارسی می کند. در آبهای عمیق نیز به سهولت شنا می کند و همانند اردکها بدن را در آب فرو برده و دمش را بالا می گیرد. نوک خنجری به طورعمدۀ از سخت پوستان و حشرات تغذيه مي کند. در سواحل گلي درياها و خورها، دلتاي رودخانه ها، آب هاي کم عمق شور، درياچه ها و باتلاق هاي کم عمق، سواحل و مصب ها زيست مي کند، اغلب در گروه هاي کوچک، بر روي زمين هاي باز، بوته ها و سواحل ماسه ای و یا تپه ای از پوشش گیاهی لانه سازي مي کند و تعداد 3 تا 5 تخم می گذارد.
این پرنده از گونه های مهاجر زمستانه تالاب زریبار محسوب می گردد که متاسفانه طی چهار سال گذشته آماری از مشاهده این پرنده در تالاب زریبار در دست نیست.طی بازدیدی که در روز 16 فروردین1394 توسط تیم پرنده نگری زریبار از تالاب زریبار به عمل آمد 5 قطعه نوک خنجری در منطقه ی شروان ( شمال غربی تا شمال شرقی ) تالاب زریبار مشاهده و ثبت گردید،که حاکی از بازگشت مجدد این پرنده زیبا به تالاب زریبار است. البته نوک خنجری های مشاهده شده پس از یک استراحت یک روزه و تجدید قوا، تالاب زریبار را به مقصد مکان های لانه سازی و زادآوری خود ترک کردند.
بازگشت این گونه پس از چند سال به تالاب زریبار نشان دهنده امنیت و غنای این زیستگاه جهت تغذیه و تجدید قوای پرندگان مهاجر می باشد. امید است با ارتقاء وضعیت بوم شناختی تالاب و ایجاد امنیت و پوشش گیاهی مناسب، پرندگان بیشتری جهت زادآوری و زمستان گذرانی به تالاب زریبار مراجعت نموده و شاهد بالا رفتن تنوع و غنای گونه ای این تالاب زیبا در غرب کشور باشیم.
لازم به ذکر است که با توجه به مطالعات میدانی و آیتم های لازم برای زیستگاه مناسب پرندگان، منطقه ی شروان شرایط بسیار مناسبی برای ایجاد یک سایت پرنده نگری را دارا می باشد. این سایت توسط تیم پرنده نگری زریبار شناسایی و به صورت طرح به مسولان محترم اداره کل حفاظت محیط زیست استان کردستان تحویل گردید تا اقدامات لازم برای ایجاد سومین سایت پرنده نگری کشور در تالاب زریبار صورت گیرد.
تهیه و تنظیم : انجمن سبز چیا ( تیم پرنده نگری زریبار)
ثبت دیدگاه