عرفان حسینی
گستره جغرافیایی نوروز، اکنون وسیع است و بیش از ده کشور و ملت را شامل میشود و در هر کشور و ملتی مراسمهای مختلفی برای گرامیداشت آن برگزار میشود. نوروز در کوردستان مجموعهای از جشنها و مراسمات ویژهای است که برای استقبال از بهار و سال نو در هر منطقه به شکل ویژه و خاص آن منطقه برگزار میشود. نوروز برای کوردها نماد پیروزی روشنایی بر تاریکی است، جشن پیروزی کاوهی آهنگر بر ضحاک ستمگر است.
آتش نوروز بزرگترین و زیباترین آتش سال
بارزترین مراسم فستیوال نوروز در کوردستان، روشن کردن آتش و جمع شدن به دور آن، همراه با آواز و سرود خواندن دستهجمعی و اجرای ” ههڵپهڕکێ ” و پایکوبی است. آتش نوروز معمولاً بزرگترین و زیباترین آتش سال میباشد که برای چندین ساعت در طول مراسم باید شعلهور باشد.
گرامیداشت نوروز در کوردستان با سایر نقاط کشور، به دلیل ماهیت کوردی آن و تفاوتهای فرهنگی و تاریخی متفاوت است و تاکنون آنگونه که شایسته است در شهرهای کوردستان اجازه برگزاری آن به نحو احسن داده نشده است، همچنین نهاد و یا متولی خاصی گرامیداشت این روز را به شیوه رسمی با پذیرش تفاوتهای فرهنگی و تاریخی بر عهده نگرفته است و یا بهصورت بسیار محدود بوده است.
عدم صدور مجوز برگزاری فستیوال نوروز مشکلات زیادی به همراه داشته است
عدم صدور مجوز برای برگزاری فستیوال نوروز و عدم مدیریت آن، مشکلاتی را به همراه داشته است و باعث شده مردم به شکل پراکنده و در هر محله، آتشی را با هر وسیلهای که در دسترس باشد روشن کنند. از آنجاکه هدف، شعلهور ماندن این آتش است اغلب به لاستیکهای ماشین و مواد پلاستیکی روی میآورند که این عمل سبب ایجاد انواع آلودگیهای محیطی و مزاحمت برای دیگران ازجمله سالمندان و افراد با مشکلات تنفسی میشود که این باروح این مراسم باستانی در تضاد است. نوروز نماد غلبه روشنایی بر تاریکی است نه ایجاد دودهای وحشتناک و بسیار سمی که حداقل به مدت چند روز منطقه وسیعی را برای انواع جانوران و گیاهان آلوده میکند. به دلیل هیجانات خاص، در مواردی هم دیدهشده است که وسایل عمومی شهری تخریب میشوند و یا آسیب میبینند. برای حل و بهبود این مشکل و جلوگیری از ایجاد تنش و رفتارهای ناهنجار، لازم است که رویکردها و دید امنیتی نسبت به این مراسم تغییر پیدا کند.
جشنهای بهیادماندنی نوروز در روستاها
به دلیل نبود مدیریت و ناامن بودن محیط شهر برای کودکان و خانوادهها، اغلب خانوادههای شهری در چند سال اخیر برای یادبود نوروز به روستاهای نزدیک مراجعه میکنند و از برگزاری مراسم نوروز در محل زندگیشان محروم میشوند و داخل شهرها هم به دلیل عدم اجازه ی برگزاری رسمی مراسم، عملا به مکانی برای زد و خورد با نیروهای نظامی و امنیتی، بعضا آسیب رساندن به اموال عمومی نظیر آسفالت و غیره و منفجر کردن مواد منفجرهی خطرناکی که علاوه بر انسان، برای پرندگان نیز بسیار خطرآفرین و ترسناک میباشد. این در حالی است که در روستاها مراسمات نوروز با تجمعی بسیار بیشتر از شهر، در محیطی شاد و صمیمی، به زیباترین شکل ممکن و بدون هیچ مشکلی برگزار و جزو جشنهای بهیادماندنی هرساله خانوادههای شرکتکننده در این مراسمات میشود.
برگزار ی فستیوال نوروز در شهرهای کوردستان با همکاری انجمنهای مردمنهاد و فعالین مدنی و فرهنگی
نوروز بخشی از هویت و زندگی مردم کوردستان است که هرساله آن را به شیوههای مختلف در هرکجا که باشند گرامی میدارند پس چهبهتر با احترام به فرهنگ غنی این بخش از ایران و توجه به خواست مردم، مدیران شهری با کمک خودم مردم، در فکر مدیریت و تبدیل آن به یک فرصت خوب برای معرفی فرهنگ غنی و باسابقه تاریخی این دیار به جهانیان استفاده کنند.
پس در مرحله اول لازم است با پذیرش تفاوتهای فرهنگی، تاریخی و تکریم یاد نوروز در کوردستان با هماهنگی شهرداریها مکان مشخصی برای مراسم نوروز در نظر گرفته شود و در هر شهر با کمک انجمنهای مردمنهاد و فعالین مدنی و فرهنگی اجازه داده شود که فستیوال نوروز در کوردستان برگزار شود.
برگزاری رسمی و مردمی مراسم نوروز سبب میشود که رفتارهای ناهنجار و تخریب گرانه تا حدود زیادی کنترل و کاهش یابد. همچنین تفاوت فرهنگی و تاریخی در برگزاری نوروز نسبت به سایر مناطق کشور را باید بهعنوان یک فرصت نگاه کرد که میتواند بهعنوان یک شاخص مهم برای جذب گردشگران داخلی و خارجی در استان محروم کوردستان استفاده کنیم.









ثبت دیدگاه