خطر انقراض لاله واژگون (هه‌ڵاڵه برمه، هه‌ڕاڵه برمێ)
بیان نیک بین
لاله واژگون (هه‌ڵاڵه برمه، هه‌ڕاڵه برمێ)، گياهی با گلهای بسيار زيبا از خانواده سوسن است که گلدهی آن در ماه ارديبهشت می باشد و۱۲۰ سانتیمتر از سطح زمین ارتفاع می گیرد و هر ساله هزاران نفر از مردم علاقه مند را از نقاط دور و نزديك به سوي خود جلب می نماید. گل لاله واژگون با نام علمی (Fritillaria) گیاهی است دیدنی که در هوای لطیف مرغزارهای سرسبز کوهسارهای سربلند و مغرور می‌روید. لاله واژگون ریشه ای عمیق در تاریخ مردمان این دیار داشته و راه خود را به عنوان گیاهی مورد تقدیر به افسانه ها و ترانه ها و داستان ها باز کرده است. گویند که در سوگ سر به زیر انداخته و گریه می کند. لاله واژگون در نقش سرستون‌های ساسانی‌ها و در موزه طاق بستان در کنار نقش پادشاه ساسانی نیز دیده می‌شود.
چراي احشام، تخريب زيستگاه براي ايجاد اراضي كشاورزي، برداشت مستقيم اين گياه توسط تفریحگران، سوزاندن زیستگاه و عرضه به بازار مهم‌ترين عوامل تهديد لاله هاي واژگون است.
لاله واژگون نخستين بار در سال 1576 ميلادي به وسيله جهانگردان اروپايي به اتريش برده شد و شيوه پرورش لاله واژگون در باغها و گلخانه‌ها در سطح وسيعي از اروپا رواج دارد، در حالي كه اين گل در فلات ايران به طور طبيعي رشد و نمو مي‌كند و دریغا که ما از ارزش آن غافلیم و نسبت به از بین رفتنش بی توجه!
همه وجدان های آگاه و عاشقان طبیعت باید بدانند این میراث جهانی در معرض نابودی قرار دارد و اگر در قبال تخریب آن بی توجه باشیم قطعا در آینده ای نه چندان دور باید در سوگ آن بنشینیم! لذا خواعشمندیم همه با هم در حفظ و صیانت از آن کوشا بوده و همانگونه که خود آن را نخواهیم چید، نگذاریم لحظاتی تفریح و خوشگذرانی افرادی نا آگاه لطمه ای جبران ناشدنی به طبیعت زیبایمان بزند مبادا ما هم سر به زیر شده و جز گریه بر مزار لاله واژگون کاری دگر از دستمان بر نیاید.
این مطلب در شمارە ۶ (۱۵فروردین ۱۳۹۵) ماهنامە چیا بە چاپ رسیدە است.
ثبت دیدگاه