اسماعیل محمودی
شاید گزافه نباشد اگر ادعا شود و حتی چنین پنداشته شود، مریوان به خاطر دلایل و عواملی یکی از سرزنده‌ترین و زیباترین شهرهای کردنشین و حتی غرب ایران است. حضور قابل‌تأمل و تحسین کنشگران فرهنگی، مدنی و زیست‌محیطی در شهر مریوان، انتشار چندین نشریه فرهنگی، ادبی، هنری و اجتماعی، فعالیت شمار نسبتاً چشمگیر انجمن فرهنگی، ادبی، ورزشی، هنری و زیست‌محیطی، تنوع فرهنگی، طبیعت جذاب و فضای گردشگری منحصربه‌فرد شهر و اطراف مریوان، مراعات اصول شهرسازی در چندین محله شهر (ازجمله معلم، مردوخ، موسک، بهاران یک و دو و غیره) و نیز وجود فضای سبز نسبتاً قابل‌قبول در زمره عوامل و دلایلی هستند که این شهر را به یکی از زیباترین، جذاب‌ترین و سرزنده‌ترین شهرهای مناطق کردنشین و غرب ایران مبدل ساخته است و ازاین‌رو از مریوان، مردم مریوان، مسئولین و کنشگران عرصه عمومی و خاصه نشریه چیا، انتظارات بیشتری می‌رود.
چالش‌های نگران‌کننده
بایسته است مغفول نماند در کنار زیبایی‌های این شهر، این روزها می‌توان مسائل و پدیده‌هایی را مشاهده نمود که فارغ از اینکه هیچ سنخیتی با سیمای فرهنگی شهر مریوان ندارد. بی‌شک می‌تواند در آینده چالش ساز و نگران‌کننده باشد. ازاین‌رو انتظار می‌رود در رفع این مسائل و پدیده‌های نازیبایی که بیم آن می‌رود در آینده، سیما و فضای شهر و منطقه را با چالش‌های فرهنگی و شهری و زیست‌محیطی مواجه سازد، مسئولانه‌تر برخورد شود و در رفع آن‌ها رویکردهای عقلایی اتخاذ شود.
تبدیل فضاهای تنفسی و شهری برخی از محلات به پارکینگ خصوصی مانند محله مردوخ و دیگر محلات، تبدیل خودسرانه زمین‌های کشاورزی به مسکونی و عدم رعایت و ملاحظه کمترین اصول شهرسازی با کوچه‌های غیراصولی دوم‌تری و گاه نیم متری و فقدان کمترین فضای آموزشی، فرهنگی و ورزشی و معضل بغرنج پارکینگ (نوبهار و ادامه موسک دو و شماری دیگری از محلات). تبدیل حیاط منازل به دکان‌های تجاری که در ایجاد ترافیک و زشت نمودن سیمای بهترین و اصولی‌ترین محلات شهر می‌تواند دخیل باشد (ورودی موسک دو و دیگر محلات اصولی شهر). تبدیل مراتع و جنگل‌های زیبا و جذاب به زمین‌های کشاورزی که در بیشتر نقاط شهر و روستاهای اطراف شهر به‌وضوح قابل‌رؤیت و مشاهده است. فرهنگ مصرف خوراکی‌ها و خاصه تنقلات در پارک‌ها و امکان عمومی و تفریحی، قال تأمل است که برخی از شهروندان از ظرف نایلون تخمه را بیرون آورده و مصرف نموده و پسمانده را در چمن پارک‌ها و معابر عمومی در کمال کم مسئولیتی پرت می‌نمایند. این مسائل در زمره مسائلی و پدیده‌هایی هستند که می‌تواند سیمای فرهنگ و گردشگری مریوان را خدشه‌دار بسازد ازاین‌رو مستلزم تأمل و برنامه‌ریزی و تلاش در راستای رفع آن‌ها می‌رود.
شهری با شهروندانی مسئول و پاسخگو، فراروی کمترین چالش‌ها
در نگاه نخست چنین انگاشته می‌شود که این مسائل و مسائلی از این سنخ، بسیار ریز و حاشیه‌ای می‌باشند و اساساً مستلزم توجه کردن نمی‌باشند. اما مطمئناً شماری از این پدیده‌ها در پرورش یک شهروند پاسخگو می‌تواند به‌مثابه گام نخست تلقی شود. یک شهروند اگر محیط پارک و دیگر امکان عمومی را به‌مثابه منزل خود بینگارد و خوراکی و پسمانده خوراکی‌ها و تنقلات و ازجمله تخمه را بجای چمن و معابر عمومی در طرف نایلون بریزد. اگر مالکان خویش را مسئول و پاسخگو بدانند و خودسرانه به تقسیم زمین و فروش آن نپردازد و وجود فضای آموزشی و ورزشی و فرهنگی و تنفسی را واجب بدانند اگر به خاطر حفظ زیبایی محله و منطقه و شهر از تبدیل حیاط منزل به مغازه اجتناب نمایند مطمئناً می‌توان به حضور و گسترش شهروندانی قانون‌مدار و مسئول و پاسخگو امیدوار بود. پرواضح است شهری با شهروندانی مسئول و پاسخگو، در حال و آینده، فراروی کمترین چالش‌ها قرار می‌گیرد.
چیا به دام مسائل دهن پرکن نیفتد
با این توصیفات می‌طلبد نشریه چیا به گفتمان سازی بیندیشد، گفتمان آموزش و تربیت شهروندان مسئول و پاسخگو، می‌طلبد چیا به دام مسائل انتزاعی و دهن پرکن نیفتد. می‌طلبد با رویکردی عقلایی و عالمانه به انتقاد و همیاری نهادهای مسئولی چون شهرداری و محیط‌زیست و دیگر ادارات مسئول بیندیشد. می‌طلبد چیا به‌مثابه انجمن چیا، کارهای عملی و حضور در عرصه عمومی را در اولویت خود قرار دهد.
گمان می‌رود اختصاص بخشی از هر شماره نشریه چیا به یک معضل فرهنگی، اجتماعی، شهرسازی، زیست‌محیطی مریوان و منطقه مریوان و برجسته کردن و اتخاذ رویکرد علمی و مهم‌تر از همه همیاری با نهادهای مسئول جهت پیگیری و رفع آن‌ها، می‌تواند چیا را نه‌تنها در انجام وظایفش موفق بنماید بلکه حضورش را به‌عنوان نشریه‌ایی متمایز و تأثیرگذار، ماندگار بسازد.
این مطلب در شمارە هفتم ماهنامە چیا بە چاپ رسیدە است.
ثبت دیدگاه