انور روشن
تور کنسرت عدنان کریم و گروه محوی در روزهای 29-30-31 تیر و روز 2 مرداد 1395 در شهرهای سنندج، کرمانشاه، سقز و مریوان برگزار شد. بدون در نظر گرفتن مناسب یا نامناسب بودن زمان اجرای کنسرت استقبال باشکوه مردم هنردوست از این کنسرت قابلتأمل است. این استقبال باشکوه از کنسرت عدنان کریم باوجود پخش شبانهروزی ترانهها و کلیپهای سخیف و بیمحتوا با اشعار سطحی از شبکههای رادیویی و تلویزیونی ههریم کوردستان، نشان میدهد که موسیقی فاخر، والا و اصیل کوردی هنوز دوستداران فراوانی دارد. ازنظر نگارندهی این سطور محبوبیت هنرمند عدنان کریم دلایل زیادی دارد که در زیر برخی از آنها ذکر میشود.
اول باید به شخصیت جدی، هنری، متعهد و مردمی عدنان کریم اشاره کرد که موجب حضور پررنگ مردم در کنسرت شد. همچنین صدای دلنشین این خواننده با زندگی بسیاری از مردم عجین بوده و در مراحل گوناگون زندگی آنان آرامشدهندهی روح و روانشان بوده است. آن چنانکه دیدیم هنگام اجرای تصنیفها و ترانهها در این کنسرت خاطراتی از عشق، شادی، غم، اشک و خندهها را در دل بسیاری از شرکتکنندگان دوستدارِ عدنان کریم زنده کرد و پا بهپای این هنرمند ترانههایش را زیر لب زمزمه و گاهی هم با او همصدا میشدند و ترانههایش را همخوانی میکردند.
نباید فراموش کرد که عدنان کریم هنرمندی است متولد کرکوک و از خاک کرکوک سر برآورده است. یا به سخنی دیگر آوای خوش لای لای مادران سیاهپوش کرکوک روح کودکیاش را نوازش داده و در دوران نوجوانی نوای پر از سوز مقامات الله ویسی، قطار و آی آی هنرمندان گرمیان تاروپود وجودش را تنیده است و جوانیش را به تلمذی صدای اساتیدی مانند علی مردان، حسینعلی، صلاح داووده، شکرالله خیاط و… گذرانده است و میتوان گفت صدای عدنان کریم نجوای حزین کرکوک و عصارهی آواز و موسیقی آن محال است که گوشهای از آن را در سرود کرکوک میتوان دید که فریاد مظلومیت سرزمین تعریب و غارتشدهی کرکوک است و به دل مردم نشسته است. چنانکه میدانیم کرکوکیها و مردم منطقهی گرمیان در عراقی که سال 1916 بهوسیلهی انگلیسیها و فرانسویها برای تأمین منافع استعماریشان به وجود آمد، همیشه در تظلم به سر بردهاند. در طی صدسال گذشته رژیمهای وابستهی سلطنتی عراق و کودتاچیان بعثی سیاست مخفی و آشکاری را برای ذوب فرهنگی و تغییر جمعیت غیر عرب این مناطق انجام داده و بسیاری از آنان را ناچار به کوچ کرده و مردم این مناطق را دچار تحقیر و سرخوردگی کرده و ثروت و منابع غنی زیرزمینی این استان را به تاراج بردهاند. این رفتار سازمانیافتهی غیرانسانی رژیمهای درنده و سرکوبگر عراق ازلحاظ روحی و روانی به مردم کرکوک و گرمیان آسیبزده است و رنگ نشاط و شادی را در زندگی آنها کمتر میبینیم. همیشه در عمق نگاه مردم کرکوک یأس و غمی دیرین پنهان است و همین باعث شده آوای همیشگی حزن در ملودیهای کرکوک و گرمیان موج بزند و ما این غم و هنر پر از حزنِ موسیقی کرکوک را در هنرنماییهای عدنان کریم میتوانیم ببینیم.
عدنان کریم در میان مبارزه و قیام مردمش رشد کرده و همچون هنرمندی متعهد درد و رنج ملتش را با پوستواستخوان لمس کرده و حزن صدایش بازخورد آزار و المی است که مردمش کشیدهاند و میکشند. تصنیف کوچ این هنرمند بازتاب کوچ میلیونی کوردهاست بهسوی مرزهای ایران و ترکیه در سال 1990، سرود انفال مرثیهای آسمانی است برای دهها هزار کودک و زن و پیر و جوان انفال شدهای که پس از سالها روزی نیست اجسادشان از زیر خاک بیابانهای عراق نفرینشده پیدا نشود.
صدای حزین، نرم و مخملین این هنرمند و ماهرانه ادا کردن گوشههای موسیقایی و انتخاب اشعار شاعران برجستهی کورد نیز یکی دیگر از دلایل توجه علاقهمندان موسیقی فاخر و اصیل کوردی به کارهای اوست و در این زمینه نزد اساتید موسیقی کوردی کارنامهی هنری قابل قبولی دارد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که سالن و مکان اجرای کنسرت در مریوان ازلحاظ فنی و گنجایش نامناسب بود چون محل اجرای این کنسرت قبلاً استخر سرپوشیده بوده که با تغییراتی جزئی به سالن اجرای موسیقی تبدیلشده است. این سالن بدون تهویه و سیستم خنککنندهی کافی است که فقط گنجایش 600 نفر را دارد ولی حدود هزار نفر را در آن جایداده بودند و به خاطر گرما گاهاً احساس خفگی به مردم حاضر در سالن کنسرت دست میداد و موجب افت کیفیت کار هنرمندان گروه موسیقی محوی نیز میشد، اما شدت علاقه به عدنان کریم تا پایان کنسرت از شورونشاط مردم نکاست.
این مطلب در شمارە دهم (مرداد ۱۳۹۵) ماهنامە چیا بە چاپ رسیدە است.





ثبت دیدگاه