مترجم: سید خبات نی‌نوا
ازآنجایی‌که کالیفرنیا با یک خشک‌سالی تاریخی مواجه است، بسیاری از کشاورزان با اتکا به منابع آب زیرزمینی سراسر فصل خشک را سپری می‌کنند. در حال حاضر پمپاژ آب زیرزمینی در کالیفرنیا غیرقانونی است (ممکن است به‌زودی تغییر کند) و استفاده از منابع آب زیرزمینی در حال حاضر ممکن است سبب خشک‌سالی در آینده شود. کشاورزان آینده‌نگر به فکر پایداری منابع هستند و مجموعه روش‌های ذخیره̾ آب را به کار می‌برند. در اینجا فقط چند روش مطرح می‌شود.
١- آبیاری قطرهای
روش آبیاری قطرهای آب را مستقیم به ریشه گیاهان می‌رساند که موجب کاهش تبخیر آب می‌شود و این کار با استفاده از آبیاری افشانه‌ای انجام می‌شود. دستگاه زمان‌بندی می‌تواند برای برنامه‌ریزی آبیاری در ساعات خنک روز تنظیم شود تا بیشتر هرز رفتن آب را کاهش دهد. باغ‌های دووتو، مزارع گلش آف و مزرعه دختران دوقلو از معدود مکان‌های بازار کشاورزی فری پلازا هستند که از خطوط آبیاری قطرهای استفاده می‌کنند. نصب صحیح تا̾سیسات آبیاری قطرهای می‌تواند حدود ٨٠% بیشتر از روش‌های آبیاری سنتی سبب ذخیره آب شود و نصب این تا̾سیسات حتی سبب افزایش میزان محصولات کشاورزی می‌شود.
٢- جمع‌آوری و ذخیره آب
بسیاری از مزارع با آب شهری یا آب چاه (آب‌های زیرزمینی) آبیاری می‌شوند، درحالی‌که بعضی از کشاورزان حوضچه‌هایی برای خودساخته‌اند تا آب باران را برای استفاده در طول سال جمع‌آوری و ذخیره کنند. همچنین با استفاده̾ بهینه از آب حوضچه‌ها زیستگاهی محلی برای حیات‌وحش به وجود می‌آید. همه̾ نیاز آبی مزرعه̾ مارین روتس با این دو حوضچه تأمین می‌شود و تاثیرمنفی آن‌ها بر آبخیزداری اطراف را کاهش می‌دهد.
٣- برنامه زمان‌بندی آبیاری
مدیریت آبیاری هوشمند فقط در مورد چگونگی توزیع آب نیست بلکه زمان، دفعات و مقدار توزیع آب را مشخص می‌کند. برای جلوگیری از آبیاری کم یا زیاد زمین‌های کشاورزی، کشاورزان با دقت پیش‌بینی وضعیت هوا را پیگیری و همچنین میزان رطوبت خاک و گیاه را کنترل می‌کنند تا مطابق شرایط موجود برنامه̾ آبیاری را تنظیم کنند. مزرعه‌های خانواده̾ توری که باغ‌هایشان را به روش غرقاب کردن خاک آبیاری می‌کنند، با آبیاری شبانه باعث جلوگیری از تبخیر آب می‌شوند و اجازه می‌دهند آب به اعماق خاک نفوذ کند و سفره̾ آب‌های زیرزمینی مجدداً پر شود.
٤- محصولات مقاوم به خشک‌سالی
پرورش محصولات مطابق شرایط آب‌وهوای منطقه راه دیگری است که به کشاورزان کمک می‌کند به ازای هر قطره̾ آب محصولات بیشتری به دست آورند. گونه‌های گیاهی بومی نواحی خشک به‌طور طبیعی مقاوم به شرایط خشک‌سالی هستند، درحالی‌که انواع دیگر محصولات پس از گذشت سال‌ها به‌عنوان محصولاتی که به آب کم‌نیاز دارند انتخاب‌شده‌اند. زیتون‌ها، خیارهای چمبر، لوبیاهای مکزیکی و اسفناج دشتی که بیشتر از سایر گیاهان مقاوم به شرایط خشک‌سالی هستند، در فروشگاه کشاورزی فری پلازا یافت می‌شوند.
٥- کشاورزی بدون آب (دیمی)
کشاورزان کالیفرنیا زمین‌های خود را آبیاری نمی‌کنند، بلکه متناسب با میزان رطوبت خاک محصولات خود را در فصل گرما پرورش می‌دهند. روش‌های شخم‌زنی مخصوص و توجه دقیق به آب‌وهوای منطقه̾ خاص بسیار ضروری است. این روش کشاورزی سعی در بهبود عطروطعم محصولات دارد، اما بازدهی آن نسبت به محصولاتی که به روش آبیاری تولید می‌شوند کمتر است. یک موسسه تولید محصولات ارگانیک ) در کالیفرنیا (در تولید گوجه‌فرنگی به روش کشاورزی بدون آب (دیم) معروف است. انگورهای تاک، زیتون‌ها، سیب‌زمینی‌ها و درختان سیب نیز می‌توانند به روش دیمی در کالیفرنیا به‌خوبی پرورش یابند.
٦- چرانیدن دوره‌ای گله‌ها
چرانیدن دوره‌ای گله‌ها روشی است که با حرکت دام‌ها بین مزارع به رشد مجدد گیاهان کمک می‌کند. مدیریت خوب برای چرانیدن گله موجب افزایش جذب آب و کاهش هدر رفتن آب می‌شود که درنتیجه مراتع در مقابل خشک‌سالی بسیار مقاوم می‌شوند. افزایش مواد آلی خاک و پوشش علوفه‌ای بهتر نیز از نتایج روش‌های ذخیره̾ آب و چرانیدن دوره‌ای گله‌ها است. در بین سایر مکان‌های زراعی، مزارع بودگا و یربا سانتا تولیدکننده پنیر بز و کشتزارهای سان مارین با اجرای چرانیدن دوره‌ای گله‌ها زمین‌ها و حیوانات خود را سالم نگه‌داشته‌اند.
٧- کمپوست و کود گیاهی
استفاده از کمپوست یا مواد آلی تجزیه‌شده به‌عنوان کود برای بهبود ساختار خاک تائید شده است که باعث افزایش ظرفیت خاک برای جذب آب می‌شود. کود گیاهی ماده‌ای است در سطح خاک که برای حفظ رطوبت آن گسترده شده است. کود گیاهی از مواد آلی نظیر کاه یا الیاف چوب است که تبدیل به کمپوست می‌شود و توانایی خاک برای حفظ آب را بیشتر می‌کند. کمپوست و کود گیاهی کمک می‌کند تا زمین‌های کشاورزی آل استار، مزارع سبزیجات تی یرا و مرکز کشاورزی- تجاری فری پلازا در فصل خشک آب بیشتری را حفظ کنند. مزرعه‌داران ممکن است برای جلوگیری از رشد علف‌های هرز و جلوگیری از بخار شدن آب از پلاستیک مشکی‌رنگ برای پوشش خاک استفاده کنند.
٨- گیاهان پوششی
برای حفاظت از خاک، گیاه کاشته می‌شود که در غیر این صورت خاک به بیابان تبدیل می‌شود. کاشت محصول سبب کاهش علف هرز می‌شود که کمک به افزایش حاصلخیزی و افزایش مواد آلی خاک می‌کند. کاشت گیاه مانع فرسایش و فشردگی خاک می‌شود. کاشت گیاه سبب نفوذ راحت‌تر آب به خاک می‌شود و ظرفیت گنجایش آبی خاک را افزایش می‌دهد. در سال ٢٠١٢ موسسه̾ کشاورزی تحقیق و آموزش طی بررسی ٧٥٠ مزرعه دریافت زمین‌هایی که پوشش گیاهی دارند ١١% تا ١٤% بیشتر از سایر زمین‌ها در سالهای خشک‌سالی بازدهی دارند. در مزرعه̾ وودلیف ) در نوادا(و مراتع کاشت هلو علفزارهای دائمی و پوشش گیاهی ایجادشده است و در مزرعه پرورش گیاهان ارگانیک آقای آلکرشین، متخصص پرورش گیاهان به روش ارگانیک، قسم می‌خورد که با استفاده از روش پوشش گیاهی خودش سلامت خاک تأمین می‌شود.
٩- کشت و زرع بر اساس حفظ محیط‌زیست
گردباد سالهای ١٩٣٠ درنتیجه‌ی طوفانی بزرگ به علت شخم‌زنی عمیق خاک، نابودی علفزارهای دائمی و پس از خشک‌سالی بلندمدت و فرسایش خاک رخ‌داده بود. برای کشت و زرع بر اساس حفاظت از محیط‌زیست از گاوآهن‌های تخصصی استفاده می‌شود یا ابزار دیگری که خاک را تااندازه‌ای آماده می‌کند تا دست‌کم ٣٠% از رستنی‌ها در سطح خاک باقی بماند. مثل استفاده از گیاهان پوششی ) مانند شبدر(که این نوع فعالیت‌ها سبب افزایش میزان جذب آب در خاک و همین‌طور سبب کاهش تبخیر آب، فرسایش و فشردگی خاک می‌شود. در بیابان‌های استوایی کوچلا بهروشی سازگاربامحیط‌زیست پویا با استفاده از انواع روش‌های کاشت سنتی و بر اساس زمان رشد گیاهان، پوشش جنگلی از انواع درخت خرما ایجادشده است که در قسمت زیرین آن مرکبات با طعم‌های گوناگون، آلوئه ورا، انجیر و…پرورش می‌یابند. کشاورزان در این منطقه از حداکثر آب مصرفی خود دریابان‌های کوچلا استفاده می‌کنند و ترکیبی از روش‌های کمپوست، کود گیاهی و پوشش گیاهی را به کار می‌برند.
١٠- وضعیت مواد آلی زمین
موسسه̾ رودل با یک شیوه̾ آزمایشی به مدت ٣٠ سال، متوجه شد که رشد دانه‌های ذرت در زمین‌هایی که بر اساس حفظ مواد آلی پرورش داده می‌شوند ٣٠% بازدهی بیشتری نسبت به رشد آن‌ها در زمین‌هایی که با شیوه̾ سنتی کشت می‌شوند، دارد. علاوه بر جلوگیری از استفاده̾ بسیاری از آفت‌کش‌های سمی در آبراه‌های ما، زراعت به شیوه̾ حفاظت از مواد آلی خاک سبب حفظ رطوبت خاک می‌شود. آن روش آزمایشی همچنین ثابت کرد که زمین‌هایی که بر اساس حفظ مواد آلی کشت می‌شوند تا حدود ٢٠% بیشتر به منابع آبی دسترسی دارند.
برگرفته از: http://www.cuesa.org/article/10-ways-farmers-are-saving-water
این مطلب در شماره ۱۷ ماهنامە چیا چاپ گردیده است.
ایمیل نشریه: chya.govar@gmail.com
ثبت دیدگاه