– با یادآوری تأکید یونسکو در مقدمه اساسنامه آن مبنی بر اینکه “ترویج فرهنگ در سطوح گسترده و آموزش انسان‌ها در جهت نیل به عدالت و آزادی و صلح در دستیابی به کرامت انسانی دارای اهمیت و از اجزای جدایی‌ناپذیر آن است و با توجه به اینکه عمل به این مهم وظیفه‌ای مقدس است که جز در سایه همکاری‌های متقابل و اهداف مشترک دست‌یافتنی نیست”
– با اشاره به شرایط بیان‌شده برای تنوع فرهنگی و عمل به حقوق فرهنگی در اسناد بین‌المللی وضع‌شده از سوی یونسکو،
– با تأکید مجدد بر اینکه فرهنگ را باید به‌عنوان مجموعه‌ای از ویژگی‌های متمایز عاطفی، فکری، مادی و معنوی یک جامعه یا یک گروه اجتماعی دانست و همچنین باید توجه داشت که فرهنگ علاوه بر هنر و ادبیات، راه و رسم زندگی، راه و رسم باهم زیستن و باورهای ما را نیز در برمی‌گیرد،
– نظر به اینکه فرهنگ مایه اصلی مباحثه‌های مربوط به هویت، انسجام اجتماعی و اساس ایجاد اقتصادی معرفت محور و دانش‌محور است،
– با تأیید این مطلب که احترام به تنوع فرهنگی، بردباری، گفتگو و همکاری در محیطی از اعتماد متقابل و تفاهم از مهم‌ترین عناصر تضمین‌کننده صلح و امنیت بین‌المللی هستند،
اصول زیر را اعلام و بیانیه حاضر را تصویب می‌کند:
هویت، تنوع و تکثرگرایی
– تنوع فرهنگی: میراث مشترک بشریت
فرهنگ‌ها در طول زمان و در مکان‌های مختلف به اشکال متفاوتی ظهور یافته‌اند. این تنوع ریشه در یگانگی و تکثر هویت‌های گروه‌ها و جوامع انسانی دارد. به‌عنوان منبعی برای تبادل، نوآوری و خلاقیت، تنوع فرهنگی به همان اندازه برای بشریت مفید است که تنوع زیستی برای طبیعت. به‌این‌ترتیب، تنوع فرهنگی میراث مشترک بشری است و باید به نفع نسل‌های حال و آینده به رسمیت شناخته و تأیید شود.
– از تنوع فرهنگی تا تکثر فرهنگی
تکثر فرهنگی نمودی قانونی از واقعیت تنوع فرهنگی است. تکثر فرهنگی که از ملزومات مردم‌سالاری است خود سرچشمه تبادل فرهنگی و شکوفایی ظرفیت‌های خلاق که مایه پایداری زندگی عمومی است نیز می‌باشد.
– تنوع فرهنگی به‌عنوان عاملی برای توسعه
تنوع فرهنگی فرصت‌های پیش‌روی افراد را گسترش می‌دهد. تنوع فرهنگی ازجمله زیربناهای توسعه است. تنوع فرهنگی را نه‌تنها به‌عنوان عاملی برای رشد اقتصادی، بلکه به‌عنوان وسیله‌ای برای دستیابی به یک زندگی رضایت‌بخش‌تر ازلحاظ معنوی، اخلاقی، عاطفی و فکری باید در نظر گرفت.
– حقوق بشر به‌عنوان ضمانتی برای تنوع فرهنگی
دفاع از تنوع فرهنگی یک واجب اخلاقی است. دفاع از تنوع فرهنگی از احترام به کرامت انسانی جداشدنی نیست. دفاع از تنوع فرهنگی بیانگر تعهد به حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین بشر است، به‌ویژه حقوق اقلیت‌ها و حقوق مردم بومی.
– حقوق فرهنگی زمینه‌ساز ظهور و حفظ تنوع فرهنگی
لازمه شکوفایی تنوع خلاق، اجرای کامل حقوق فرهنگی است که در ماده ۲۷ از اعلامیه جهانی حقوق بشر و در ماده‌های ۱۳ و ۱۵ از میثاق بین‌المللی حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به آن اشاره‌شده است؛ بنابراین، همه افراد حق‌دارند مقصود و ایده‌های خود را بیان کنند، به بیانی همه حق‌دارند خود را ابراز کنند. همه حق‌دارند کارهایشان را به هر زبانی که مایل‌اند ارائه و منتشر کنند، به‌خصوص به زبان مادری خود. همه افراد حق‌دارند از آموزش کیفی و آموزشی که به هویت فرهنگی آنان تا حد ممکن احترام بگذارد بهره بگیرند. همه افراد حق‌دارند فرهنگ موردعلاقه خود را در زندگی پیش گیرند، آن‌ها حق‌دارند فرهنگ خود و اعمال فرهنگی وابسته به فرهنگشان را اجرا کنند تا جایی که به حقوق و آزادی‌های بنیادین بشری لطمه‌ای وارد نکنند.
– به‌سوی دسترسی همه به تنوع فرهنگی
آزادی بیان، تکثرگرایی در حوزه رسانه‌ها، چندزبانگی، دسترسی برابر به هنر و به دانش علمی و فنی و دانش دیجیتال و نیز فراهم آوردن امکان دسترسی همه فرهنگ‌ها به ابزارهایی برای بیان و ابراز خود و برای انتشار دستاوردهای خود، همگی متضمن ظهور و حفظ تنوع فرهنگی است.
– میراث فرهنگی در نقش سرچشمه خلاقیت
خلاقیت؛ ریشه در سنت‌های فرهنگی دارد، اما در تماس با سایر فرهنگ‌ها شکوفا می‌شود. به همین دلیل است که حفاظت از همه اشکال میراث، گسترش آن و تحویل آن به نسل‌های آینده به‌عنوان سابقه‌ای از تجارب انسانی و ابزار بیان آرزوهای او امری بسیار ضروری است.
این مطلب در شمارە 23 ماهنامە چیا بە چاپ رسیدە است.
آدرس کانال رسمی انجمن سبز چیا در تلگرام: @chya2716
ثبت دیدگاه