مصلح حسامی
0 عدد درجشده 1 تا ٧ داخل مثلث، نشانه قابل بازیافت بودن یا نبودن بطری پلاستیکی، سمی بودن یا نبودن و کیفیت آن است.
١- عدد 1 رایجترین نوعی است که در دنیا برای بطریهای آبمعدنی استفاده میشود و حاوی ترکیبات شیمیایی پلیاتیلن ترفتالات (pETE) است که باعث آزاد شدن گاز تری اکسید آنتیموئین میشود.
مواجهه طولانیمدت با این ماده میتواند سبب حساسیت تنفسی و پوستی و بروز اختلالات ماهانه و سقطجنین در خانمها شود. یکبار استفاده، مشکلی ندارد ولی بار دوم این گاز از بطری به آب منتقل میشود.
از این ترکیبات، برای ساختن بطریهای آب، نوشیدنیها، دهانشویهها، ظرف کره بادامزمینی، ظرف سسها، آبمیوه و روغنهای مایع استفاده میشود.
٢- حاوی مواد شیمیایی مضر نیست و به محیطزیست هم آسیب نمیرساند و ترکیبی بیخطر است.
از ترکیب پلیاتیلن سنگین (HDPE) برای ساختن بطریهای مات شیر، روغنهای خوراکی شیشه پاکن مایع سفیدکننده محلولهای ضدعفونیکننده و شوینده، شامپو، روغنموتور، کیسهزباله بستهبندی ماست و کره و… استفاده میشود.
٣- pvc به معنی وجود پلی وینیل کلراید است که برای سلامت انسان و محیطزیست خطرناک است. باید از تماس مواد غذایی گرم با این نوع پلاستیک و یا سوزاندن آن جدا خودداری گردد.
از این ترکیب، برای درست کردن ظروف شیشهپاککن، روغنهای خوراکی، شامپو و… استفاده میشود.
4 ـ (LDPE) پلیاتیلن سبک. پلاستیک آن هیچ نوع ماده سمی وارد آب درون بطری نمیکند. ولی اکیداً توصیه میشود هیچ نوع مواد دیگری داخل آن ریخته نشود.(دوغ و…).
از این ترکیب در ساخت بطریهایی که باید قابل فشرده شدن و انعطافپذیر باشند استفاده میشود.(کیسههای نان، بستهبندی مواد غذایی یخزده و…).
5 ـ پلیپروپیلن (pp) مناسب آبمعدنی نیست و گرچه پلاستیک سالمی است اما برای ماست یا شربت استفاده میشود. این ترکیب، بیخطر است و اگر چنانچه در مجاورت مواد غذایی داغ قرار گیرند خطری ایجاد نمیکند.
برای ساختن ظروف محلولهای غلیظ، ظرف ماست، بطری سس گوجهفرنگی، درب پلاستیکی بطریها، نی نوشیدنی، بطری شربتهای دارویی مورداستفاده قرار میگیرد.
6 ـ پلی استرن (ps) که حاوی استیرن است و به اعصاب آسیب میرساند. ریختن مواد گرم یا گرم کردن خود ظرف ممنوع و سبب آزاد شدن مواد شیمیایی میشود. این ترکیب خطرناک است و در مجاورت با غذای داغ، آن را بهشدت سمی میکند.(ظروف یکبارمصرف، شانه تخممرغ، بستهبندی انواع گوشت، بطری حاوی قرصها و کپسولها و…)
7 ـ (OTHER) حاوی بیسفنول A است که باعث اختلالات هورمونی میشود و در کاهش تدریجی ترشح هورمون استروژن در زنان دخیل است و در ساختن بطریهای آب 10 و 20 لیتری مورداستفاده قرار میگیرد.
بطریهایی که در انتهای آنها عددهای 2،4،5 درجشده است برای فریز کردن آب و چندین بار مصرف آن مناسب است. ولی در کل، تأکید میشود تا جایی که امکان دارد از بطری استفاده مجدد نشود و بههیچعنوان، ماده دیگری مانند دوغ در آن ریخته نشود زیرا:
خطر ابتلا به سرطان (سرطان سینه) را افزایش میدهد چون پلاستیکی هستند که پایهی نفتی دارند.
آب گرم داخل اتومبیل را مصرف نکنید زیرا:
گرما باعث واکنش شیمیایی در پلاستیک شده و درنهایت باعث آزاد شدن مولکولهای آن در آب میشود. این مولکولها بهصورت سم مهلکی موجب تشکیل بافت سرطانی در ناحیهی سینه میشوند.
باترک خوردن این بطریها مادهای سرطانزایی به نام DEHA وارد آب میشود.
ماده پلیمر چیست؟
مادهای است نگهدارندە برای نرمی، براقی، … که از 60_70 نوع مواد درست شدە است که این عددها نوع پلیمر را مشخص میکنند.
توصیهها:
هیچوقت بطریها را روی زمین نریزیم و آن را نسوزانیم زیرا:
60 نوع گاز خطرناک ازجمله دیاکسید کربن را بیرون میدهد که با چشم دیده نمیشود.
در به ناسازی خانهها حتیالامکان از پلاستیک استفادهە نکنیم. در خانهای، اگر پلاستیک زیاد باشد هوای اتاق را آلوده میکند، درنتیجه یادگیری بچههایمان، کندتر میشود. همانطور که از هر 10 بچه، 8 بچه ماده پلاستیکی وارد بدنش میشود و %90 در ادرار، ماده پلاستیکی وجود دارد.
همانطور که زنجیرهی خوراک انسانها، آبوخاک و هوا است، درنتیجه تا میتوانیم از پلاستیک استفاده نکنیم. مثلاً بهجای پلاستیک آبمعدنی، قمقمه استیل، یا بطریهای شیشهای جایگزین شود.
بطری آبمعدنی را هیچوقت فشار ندهیم چون دیرتر تجزیه میشود.
زمین تا حالا 5 بار قربانی شده است و آخرین بار، 65 میلیون سال پیش در زمان دایناسورها بوده است و اگر به همین روال پیش برود در چند صدسال آینده هم این فاجعه تکرار خواهد شد براثر گرم شدن زمین که همه از مشتقات نفت است و مواد پلاستیکی یکی از آنها است.
آبها هم از مواد پلاستیکی به دور نبودهاند. درنتیجه 250 موجود آبزی ماده پلاستیکی میخورند.
سروشت، به تەنیا مڵکی ئێمە نییە، بەڵکوو مڵکی هەموو بوونەوەرەکانە. با بیپارێزێن.
این مطلب در شماره 24 ماهنامه چیا چاپ گردیده است.
ثبت دیدگاه