ارزیابی تنوع زیستی و معیارهای حفاظتی پرندگان پناهگاه حیات وحش “زرێبار” به منظور معرفی این زیستگاه به عنوان یک تالاب با اهمیت بین المللی در جدیدترین مقاله منتشر شده توسط اعضای گروه پرنده نگری انجمن سبز چیا:
از سال ١۹۶٢ ایده‌ای مبنی بر ایجاد معاهده بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌ها شکل گرفت. اما عملا ۸ سال طول کشید تا چنین ایده روشنفکرانه‌ای تحقق یابد و تا سال ١۹۷١، چندین نشست هم‌اندیشی بین دست‌اندرکاران و مسوولان محیط زیست برخی کشورهای جهان برگزار شد تا اینکه سرانجام در سال ١۹۷١ (سال ١٣۴۹) با تلاش اسکندر فیروز، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست ایران، این امر تحقق یافت. وی موفق شد رؤسای محیط زیست ١۸ کشور جهان و مسوولان برخی نهادهای غیردولتی بین‌المللی از جمله فائو، یونسکو، IUCN و WWF را در شهر رامسر در ایران گردهم جمع تا سند کنوانسیون حفاظت از تالاب‌های جهان را نهایی کند. میزبانی ایران در انعقاد چنین پیمانی در شهر رامسر در روز ١۳ بهمن ماه موجب شد تا نام رامسر بر کنوانسیون بین‌المللی حفاظت از تالاب‌ها (The Ramsar Convention on Wetlands) نقش ببندد و پرچم پیشرفته‌ترین کنوانسیون زیست محیطی جهان در مقر دائمی این کنوانسیون در شهر گلندِ سوییس با نام رامسر مزین شده است. کنوانسیون رامسر مشتمل بر یک مقدمه و ۱۲ ماده است. در این کنوانسیون فهرستی از تالاب‌های مهم جهان نیز تهیه شده است. تا سال ۲۰۱۸ تعداد ۲۴ تالاب ایران با مساحت ۱۴۸۶۴۳۸ هکتار در لیست کنوانسیون رامسر ثبت شده‌اند. طرف‌های معاهده در این کنوانسیون موظفند که تالاب‌های حائز اهمیت سرزمین خود را تعیین، نقشه‌های اصلاحی تالاب‌ها را به نحوی تنظیم و اجرا کنند که حفظ و حراست و بهره‌برداری صحیح از آنها را در سرزمین خود تسهیل نمایند. همچنین با اعمال مدیریت صحیح کوشش کنند تعداد پرندگان آبزی در تالاب‌های مربوطه را افزایش دهند و تسهیلات لازم برای حفاظت تالاب‌ها و پرندگان آبزی در منطقه تالاب‌ها فراهم کنند.
گروه پرنده نگری انجمن سبز چیا از اوایل سال ۱۳۹۲ با هدف ارزیابی پتانسیل های تالاب “زرێبار” به منظور پیشنهاد و معرفی آن به عنوان یک سایت رامسر و تالابی با اهمیت بین المللی، مطالعه ای را بر روی تنوع زیستی و معیارهای حفاظتی پرندگان این تالاب آغاز کرد که نتایج آن در شمار جدید ژورنال بین المللی Podoces که به صورت تخصصی به بررسی پرندگان غرب آسیا و آسیای میانه می پردازد به چاپ رسیده است. نسخه الکترونیک این مقاله بصورت رایگان بر روی وب سایت ژورنال Podoces قابل دسترسی است (http://www.wesca.net/Podoces/podoces12.2.html). طی این مطالعه، تعداد ۲۲۲ گونه پرنده متلق به ۱۶ راسته و ۵۰ خانواده شناسایی شد که تعداد ۹۵ گونه از این پرندگان برای نخستین بار از این زیستگاه گزارش می شدند. این تعداد گونه معادل تقریبا ۴۰ % کل گونه های ثبت شده برای فون پرندگان ایران است (۵۵۱ گونه). از گونه های شناسایی شده، حدود ۱۳۱ گونه (۵۹ %) از نوع خشکی زی و ۹۱ گونه (۴۱ %) از نوع آبزی و کنار آبزی می باشند. به لحاظ حفاظتی، از این میان تعداد ۲۱ گونه در ضمیمه های اول و دوم کنوانسیون جهانی منع تجارت گونه های در معرض خطر (CITES)، و ۱۱ گونه با وضعیت قابل توجه در لیست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) جای دارند. نتایج این بررسی نشان داده است که پناهگاه حیات وحش “زرێبار” حائز شرایط معیارهای ۱A، ۲B، ۳B، ۴B و ۶B کنوانسیون رامسر بوده، و از این رو پیشنهاد شد که این زیستگاه به عنوان تالابی با اهمیت بین المللی به لحاظ تنوع زیستی و حفاظتی، در لیست تالاب های کنوانسیون رامسر قرار بگیرد.
ثبت دیدگاه