چگونه می‌توان از آسیب‌های جنگ داعش بر محیط‌زیست جلوگیری کرد؟
چه دنیای بدی شده، چه آسان خبرهای قتل عام و کشتارهای وقیحانه منتشر می‌شود و چه زود عادت می کنیم به فراموشی سر بریدن آدم‌های بی‌گناه. چگونه است که واکنش ما در برابر چنین رویدادهایی به لایک زدن یا به اشتراک گذاشتن فیلم‌های سر بریدن و تیرباران دسته جمعی خلاصه می‌شود؟ این هم از برکات قدرت صاحبان رسانه‌هاست که ذهن ما را آن‌چنان که می‌خواهند شکل می‌دهند.
هر روز خبرهایی دلخراش از سرنوشت مردم سوریه و عراق و آوارگان کرد و عرب، قتل عام جوانان بی‌گناه و اسارت زنان و دختران توسط داعش شنیده می‌شود، به موازات آن از اظهار لطف جنگنده‌های ائتلاف به رهبری امریکا در حق مردم مصیبت دیده خبرهایی منتشر می‌شود. اما هیچ‌کس از ویرانی محیط‌زیست در مقیاسی وسیع و در منطقه‌ای آسیب‌پذیر همچون عراق و سوریه سخن نمی‌گوید. باید توجه داشت که ریزگردهای حاصل از این آسیب ها در سوریه و عراق یکراست سراغ غرب و جنوب و سپس سراسر ایران می آید.
مثل همه جنگ‌ها، این بار نیز محیط‌زیست اولین و مظلوم‌ترین قربانی است. با این تفاوت که ما با دولتی مستقر و عضو رسمی سازمان ملل متحد مواجه نیستیم و به نظر می‌رسد نمی‌توان مسئولیت‌های حقوقی داعش را به او یادآور شد.
بدبختانه به نظر می‌رسد طرف‌های دیگر ازجمله نیروهای ائتلاف نیز خود را از هرگونه پاسخگویی درباره آسیب زدن به محیط‌زیست به بهانه مقابله با داعش، بی‌نیاز می‌دانند.
آتش داعش به خرمن زندگی
نیروهای داعش اصرار دارند وحشی‌گری و خشونت بیش از حد خود را به نمایش بگذارند و از این طریق با ایجاد رعب و وحشت در ساکنان مناطق مختلف، زمینه را برای تاراندن آن‌ها فراهم می‌سازند. آن‌ها با چنین رفتارهایی در برابر انسان‌ها، طبیعی است که نسبت به زمین و آب و هوا به مراتب بی‌مسئولیت‌ترند و از نابودی منابع طبیعی و ویران‌سازی محیط‌زیست ابایی ندارند.
با گذر نیروهای داعش از مسیرهای غیرمعمول در مانورها و تحرکات نظامی، تار و مار کردن کشاورزان و تعطیلی کشاورزی در مناطق مختلف، ویران کردن شهرها، مدارس و بناها، کارخانجات، بیمارستان‌ها، مراکز تولیدی، پالایشگاه‌ها، صنایع شیمیایی در شهرها و روستاها و سایر اقدامات تخریبی آن‌ها، آب و خاک و هوا هر چه آلوده‌تر و منابع طبیعی هر چه ویران‌تر می‌شود. بی‌شک کسانی‌که از برابر داعش می‌گریزند نیز ترجیح می‌دهند هر چه آبادی است، پشت سر خود ویران سازند.
آلوده سازی حاصل از بمباران هواپیماهای ائتلاف
بدون این‌که وارد قضاوت درباره‌ی مسایل پشت پرده‌ی داعش و آمریکا شویم و درباره‌ی اهداف ائتلاف ضد داعش سخن گوییم، از نقطه نظر حفاظت از محیط‌زیست باید نگرانی خود را از اقدامات آن‌ها بیان کنیم.
همین روزها خبر حمله جنگنده‌های تحت امر امریکا به پالایشگاه‌های سوریه را شنیدیم. متاسفانه این خبر در رسانه‌های ما نیز به گونه‌ای مطرح شد که مخاطبان ایرانی دلشان از شنیدن آن خنک شود:
«با حمله به 12 پالایشگاه، روزی دو میلیون دلار از جیب داعش پرید» و هیچ‌کس نمی‌پرسد که با بمباران دوازده پالایشگاه چه مقدار گازهای خطرناک وارد طبیعت می‌شود؟
قرارمان وارد نشدن در بحث‌های سیاسی و کنکاش در خبرها و جانبداری بود وگرنه به چنین خبرهایی بسیار نقادانه می‌توان پرداخت. بگذار دست کم در اینجا از موضوع محوری خود منحرف نشویم و تنها بر اهمیت محیط‌زیست پابفشاریم. فراموش نکنیم که بسیاری از آسیب‌های محیط‌زیستی برگشت‌ناپذیرند.
راستی نیروهای ائتلاف به سهم خود مسوول چه مقدار ویرانی محیط‌زیست در عراق و سوریه هستند؟
آیا راه مبارزه با داعش در هم کوبیدن یکباره‌ی 12 پالایشگاه است؟ آیا هیچ مرجع بین‌المللی آن‌ها را بابت آلودگی از این ویرانگری‌ها بازخواست خواهد کرد؟
چه می‌توان کرد؟
به هر حال وضع در منطقه آن‌چنان آشفته و درهم برهم است که صدای حافظان محیط‌زیست در این بازار پرهیاهو به گوش نمی‌رسد. بنابراین خرد و تدبیر جمعی دوستداران محیط‌زیست باید چاره‌ای برای جلوگیری از تخریب بیشتر محیط‌زیست در هنگامه جنگ داعش بیابد. شما چه راهی پیشنهاد می‌کنید؟
منبع: دنیای سبز تر
ثبت دیدگاه